1.Համեմատել Տիրան, Արշակ II, Պապ և Վռամշապուհ արքաների գործունեությունը;

 

Տիրան	Վռամշապուհ	Պապ	Արշակ
Տիրանը ինչպեսմյուսները ամեն գնովուզում էր իր երկրիվիճակը լավացնել:	Վռամշապուհը նույնպես:	Պապը նույնպես:	Արշակը նույնպես:
Թագավորել է ինքնուրյուն:	Վռամշապուհիտեղապահը ՄեսրոպՄաշտոցն էր,որիխորհրդներովհնարավոր էառաջնորդվում էրՎռամշապուհը:	Թագավորել է ինքնություն:	Թագավորել է ինքնուրյուն:
Կնքել էպայմանագիր,առանց նրանստիպելու:	Հայտնի չի:	Դաշինք չի կնքելՀռոմի հետ,նախընտրել է նինելինքնուրյուն:	Կնքել է Հռոմի հետպայմանագիրհարկադրաբար:
Գահակալմանառաջին տարիներըխաղաղ էին անցել:	Գահակալմանառաջին տարիներըխաղաղ չէին անցել:	Գահակալմանառաջին տարիներըխաղաղ չէին անցել:	Գահակալմանառաջին տարիներըխաղաղ չէին անցել:
Հաջորդել է հորը:	Հաջորդել է եղբորը:	Հաջորդել է հորը:	Թագադրվել է Հռոմիև Պարսկաստանիհամաձայնությամբ:
Գահին է նստել օրինական:	Գահին է նստել օրինական:	Գահին է նստել օրինական:	Գահին է նստել օրինական:

 

2.Նկարագրել Ձիրավի ճակատամարտը

Տեղադրություն

 

Ձիրավի ճակատամարտը տեղի է ունեցել 371 թ. հայկական և պարսկական զորաբանակների միջև Այրարատ նահանգիԲագրևանդ գավառի Ձիրավ (Ձրավ) գյուղի մերձակա դաշտում, Նպատ լեռան հյուսիսային ստորոտին՝ Արածանու գետահովտում:

 

Ուժերը

 

Հայկական զորաբանակն առաջնորդել են Պապ թագավորը, սպարապետ Մուշեղ Մամիկոնյանը և ասպետ ՍմբատԲագրատունին: Հայերին աջակցել է հռոմեական մի զորամաս: Պարսկական բանակին օգնել են աղվանական և ղեկերի(լեզգիների) զորքերը՝ Ուռնայր և Շերգիր թագավորների գլխավորությամբ, ինչպես նաև Հայոց գահին հավակնող ՄերուժանԱրծրունու ուժերը:

 

Բուն մարտը

 

Գարնանը պարսկական բանակը Ատրպատականից ներխուժելով Մեծ Հայք և հասնելով Ձիրավի դաշտ՝ բանակել է հայկական ևհռոմեական զորաճամբարի դիմաց: Ճակատամարտը սկսվել է վաղ առավոտյան՝ հայկական զորքերի հարձակումով ևշարունակվել մինչև ուշ երեկո: Հռոմեական պատմիչ Ամմիանոս Մարկելինոսը վկայում է, որ Վաղես կայսրը իր զորքինհանձնարարել էր սոսկ պաշտպանվել և չդիմել հարձակողական գործողությունների: Իսկ Մովսես Խորենացին գրում է, որճակատամարտի ընթացքում հռոմեական վահանակիր հետևազորը բավարարվել է երբեմն նահանջի դիմաց հայկականջոկատներին վահանափակելով և թշնամու հակագրոհներից պաշտպանելով: Սպանդարտ Կամսարականի գլխավորածզորաթևը, գրոհելով հակառակորդի կենտրոնի վրա, ջախջախել և փախուստի է մատնել նրան: Ղեկերի Շերգիր թագավորըմարտում սպանվել է, իսկ աղվանների Ուռնայր թագավորը՝ վիրավորվել: Սմբատ Բագրատունին, հետապնդելով մարտադաշտիցճողոպրած Մերուժան Արծրունուն, Կոգովիտ գավառի արևելյան ճահճուտների (Շամբի) մոտ ձերբակալել և մահապատժի էենթարկել նրան: Ծանր կորուստներ կրած և մարտական դասավորությունը կորցրած պարսկական բանակը, չդիմանալովհայկական զորքի գրոհներին, դիմել է խուճապահար փախուստի: Հայկական հեծելազորը թշնամու մնացորդներին հալածել էմինչև Ատրպատական:

 

Հետևանք

 

Ձիրավի ճակատամարտից հետո Շապուհ II արքան հարկադրված է եղել հաշտության պայմանագիր ստորագրել Վաղես կայսերհետ, ճանաչել Մեծ Հայքի անկախությունն ու Պապի գահը: