Կանաչապատում

Հայաստանում կանաչապատումը սկզբնավորվել է դեռևս մ. թ. ա. 3-րդ հազարամյակում, հիմնականում՝ բնապատկերային եղանակով։ Արմավիրի միջակայքում հայ ավանդական ազգապետ Արամանյակը տնկել է «Սոսյաց անտառը» (մ. թ. ա. 2400 թվական), Երվանդ Դ Վերջին թագավորը՝ «Ծննդոց անտառը» (մ. թ. ա. 3-րդ դար), Խոսրով Բ թագավորը՝ Տաճար մայրի և Խոսրովակերտ անտառ-արգելոցները (4-րդ դար)։ Միջնադարում իշխանական տներն ու ավագանին ունեցել են իրենց ապարանքների պարտեզներն ու ծաղկանոցները, քաղաքներում, որպես կանոն, եղել են պտղատու այգիներ (Վանի Այգեստանը, Երևանի Դալմայի այգիները, Էջմիածնի, Աշտարակի այգիները և այլն)։ Երևանի առաջին հասարակական պարտեզը եղել է Անգլիական այգին (միակը՝ մինչև 1920 թվականը, այժմ՝ Թատերական այգի)։ Երևանի առաջին (1924) և հաջորդ բոլոր գլխավոր հատակագծերում հատուկ ուշադրություն է դարձվել կանաչապատման հարցերին։ 1930-ական թվականներին սկսվել է Քանաքեռի, Նորքի և Սարիթաղի լանջերի կանաչապատումը, որի շնորհիվ զգալիորեն բարելավվել են Երևանի կլիմայական պայմանները։ Երևանում կանաչապատման արդի սկզբունքներով ստեղծվել են մի շարք այգիներ, պարտեզներ և պուրակներ, նշանավոր են Հաղթանակ, Օղակաձև, Ծիծեռնակաբերդի զբոսայգիները, Օպերայի և բալետի թատրոնի, Շահումյանի պուրակները, Գլխավոր պողոտան, Հրազդանի կիրճի, Մալաթիայի թաղամասի հանգստի գոտիները և այլն:

2019 թվականի դեկտեմբերի վերջին Երևան քաղաքի ավագանու որոշմամբ ստեղծվել է Երևանի քաղաքապետարանի «Կանաչապատում և շրջակա միջավայրի պահպանություն» ՀՈԱԿ-ը, որի հաստիքացուցակը հաստատվել է  2020 թվականի հունվարի 15-ին։ Քաղաքապետարանից ՀՈԱԿ-ին տրամադրվել է 3 մլրդ 4 մլն ՀՀ դրամ, որի 2 մլրդ 200 մլն դրամը լինելու է աշխատակիցների աշխատավարձը: ՀՈԱԿ-ի բյուջեի մի մասն էլ ուղղվելու է վերամշակվող աղբի տեսակավորմանը և կանաչապատմանը։

Կազմակերպությունում աշխատելու է  շուրջ 1000 աշխատող։ Նախկինում այս աշխատանքը կատարել են 12 վարչական շրջանին կից գործող ՓԲԸ-ները, որոնց հիմնադիրը Երևանի քաղաքապետարանն էր։ Քաղաքային իշխանություններն այս տարի այդ ամենը համարեցին ավելորդ ծախս և ստեղծվեց մեկ ընդհանուր ՀՈԱԿ։ Այսպիսով, կատարվում է նաև գումարային մեծ խնայողություն: Կանաչապատման հետ կապված քաղաքի արտաքին ձևավորումը կատարվելու է մեկ տեղից և պրոֆեսիոնալ թիմի կողմից: Նախկինում 12 վարչական շրջանին կից գործող ՓԲԸ-ներում, որոնք այս պահին գտնվում են լուծարման փուլում, ընդհանուր առմամբ, եղել է 500 աշխատակից, և այժմ նրանց հիմնական մասին ընդունում ենք աշխատանքի և ավելացրել ենք ևս 500 հաստիք:

1000 աշխատողից 90 տոկոսը լինելու են այգեպան-բանվորներ, վարպետներ, որոնց աշխատավարձը լինելու է 30-40 տոկոսով ավելի բարձր, քան նախկինում: Այգեպան-բանվորների աշխատավարձը 150 հազար դրամ է, վարպետներինը (սղոցավարներ, եռակցողներ)՝ 200 հազար դրամ: Մեր թիմում աշխատելու են Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի Ագրոնոմիական ֆակուլտետի դեկանը, ամբիոնի վարիչը, ոլորտի մի խումբ այլ մասնագետներ: Գլխավոր դենդրոլոգ է նշանակվել Արծվիկ Գրիգորյանը:

Իմ կարծիքով կանաչապատումը շատ կարևոր գործընթաց է, որովհետև ժամանակի ընթացքում աղտոտումներից հնարավոր է ընկնի բույսերի որակը և նրանք սկսեն նեխել, դրանով իսկ վատացնելով թթվածնի որակը։ Այսպիսով կանաչապատումներ անելով մարդիկ սկսում են բարելավել իրենց միջավայրը, հնարավորինս բարձրացնելով թթվածնքի որակը, որը կարող է լուրջ ազդեցություն ունենալ մարդկանց առողջության վրա։