Գնդակով ծիսական խաղերը վաղուց արդեն տարածվածէին բոլոր մայրցամաքներում: Կան հին կաշվե գնդակներ, որոնք հայտնաբերվել են Անգլիայում և Հունաստանում պեղումների ժամանակ: Ըստ հին լեգենդի առաջին գնդակը Էրոսին տվել է Աֆրոդիտե աստվածուհին, ասելով նրան այնպիսի բառեր՝<<Ես կտամ քեզ հրաշալ խաղալիք, այդ գնդակը արագ թռչում է, այլ ավելի զվարճալի խաղալիք դու չես ստանա Գիֆեստի ձեռքերից: Կախված ծիսակատարությունից գնդակը կարող էր խորհրդանշել և Արևին, և Լուսնին, և Երկիր մոլորակին, և նույնիսկ բևեռային փայլ:
Ավստրալիայում գնդակները պատրաստում էին առնետների մաշկից, զույգ մազերից, կենդանիների միզապարկերից:
Հնդկացիների մոտ լակոտիերեն գնդակի հետ խաղը կոչվում էր Տապա Բանկա Յապ (գնդակի նետում): Այն ստեղծվել է շնորհիվ առաջնորդի տեսիլքի ,առաջնորդի անուն էր Ուասին Մանի ( Շարժման մոտ գնացոց): Սկզբում այդ խաղը ուղղված էր միայն ցեղերի բարգվաճմանը: Ծեսը պահանջել է երկարատև պատրաստություն, որը ընթացքում պատրաստվում էր զոհասեղան, որը խորհրդանշում էր երկրի կենտրոնը:
Էսկիմոսների մոտ գնդակի հետ խաղը անվանվում էր տունգատգակ: Այն իրականցվում է ,երբ զգացվում են ցրտի առաջին նշանները: Սկզբում խաղացողները բաժանվում են երկու թմերի: Խաղի նպատակն է, տույլ չտալ ,որ հակարակորդ թիմը չվերցնի գնդակը իր տիրապետության տակ: Պայքարը սովորաբար ընդհատվում է ուշ երեկոյան ,երկու կողմերի համաձայնությամբ:
Չինացիների մոտ հայտնի էր մի խաղ ,որի անունն է ցուցզյա( չիներեն 蹴鞠, (հրել ոտքով) ,որը եղել է պարտադիր ծրագիր զինվորների ֆիզիկական պատրաստության ժաման է: Ցուցզյանի վերաբերյալ առաջին հիշատակումը եղել է ք.ա. 2 դարին, Ֆիֆան 2004 թվականին պաշտոնապես ընդունեց, որ հենց չինական ֆուտբոլի տարբերակն է ավելի հին:
Իտալիայում խաղում էին կալչո: Այդ խաղը կարող էհամարվել գլխավոր նախնին ֆուտբոլի, քանի-որ նրա մեջներառվում էին և հարցակվողներ, և պաշտպաններ, ևմրցավարներ: Ֆուտբոլ մարզաձև, աշխարհիամենատարածված և ամենասիրված խաղերից մեկն է։Ֆուտբոլը թիմային խաղ է, որտեղ թիմի 11 ֆուտբոլիստներըհամաձայնեցված գործողություններով փորձում են գրավելհակառակորդ թիմի դարպասը և անառիկ պահել իրենցը։Ֆուտբոլը խաղում են բնական կամ արհեստականխոտածածկ ունեցող դաշտում։ Խաղադաշտը նշանագծվածուղղանկյուն հրապարակ է։ Դաշտի առավելագույներկարությունը պետք է լինի 109,88 մ, իսկ առավելագույնլայնությունը՝ 90, 728 մ։ Աշխարհի ամենամեծ ֆուտբոլայինմարզադաշտը Մայ Դայ Ստադիոնն է, ՀյուսիսայինԿորեայում, որտեղ միաժամանակ կարող են գտնվել մինչև 150, 000 հանդիսական:Գնդակի շրջագիծը 680-711 մմ է, զանգվածը՝ 396-453 գ։ Դարպասի բարձրությունը 2, 44 Մ է, լայնությունը՝ 7, 32 մ։ Ֆուտբոլի հայրենիքը համարվում էԱնգլիան, որտեղ և մշակվել են ներկա ֆուտբոլիկանոնները։ Ֆուտբոլային առաջին ակումբը՝ ՇեֆիլդՅունայթեդը (1855-1957) և առաջին ազգայինառաջնությունը(1863) հիմնվել են Անգլիայում։ 1904 թ-ինհիմնադրվել է Ֆուտբոլային Միությունների ՄիջազգայինՖեդերացիան՝ ՖԻՖԱ։ Առաջին միջազգային հանդիպումըտեղի է ունեցել 1902 թ-ին՝ Ավստրիա-Հունգարիա,Արգենտինա-Ուրուգվայ։ Օլիմպիականխաղերի ծրագրում մտցվել է 1900 թ-ից։ 1930 թ-ից սկսվել ենֆուտբոլի աշխարհի առաջնության, իսկ 1955 թ-ից՝Եվրոպայի երկրների չեմպիոն թիմերի գավաթի, 1960 թ-ից՝գավաթակիրների գավաթի, 1973 թ-ից ՈՒԵՖԱ գավաթիկանոնավոր հանդիպումները։
Комментариев нет:
Отправить комментарий